नवी दिल्ली,दि.30: कोरोना महामारीमुळे जगभरात लाखो लोकांचा मृत्यू झाला. कोविडपासून बचाव करण्यासाठी अनेक देशांच्या सरकारांनी घाईघाईने लोकांसाठी लसींची व्यवस्था केली. जगातील अनेक कंपन्यांनी कोविडची लस बनवली आहे. त्यापैकी एक कंपनी AstraZeneca होती. Covishield नावाची कोरोना लस तयार करणाऱ्या AstraZeneca ने कबूल केले आहे की तिच्याद्वारे बनवलेल्या लसीमुळे लोकांवर काही दुष्परिणाम होऊ शकतात. यामुळे रक्त गोठण्याची शक्यता असल्याचे कंपनीने म्हटले आहे. हे लक्षात घेण्याजोगे आहे की कोविशील्डचे 1 अब्ज 70 कोटी डोस भारतात दिले गेले.
भारतात धोका नगण्य आहे
भारतात कोविड लसीचे सुमारे 2 अब्ज 21 कोटी डोस लोकांना देण्यात आले आहेत. भारतातील 93 टक्के लोकांना कोरोनाची लस देण्यात आली आहे. Cowin, कोविड लसीचे परीक्षण करणाऱ्या ॲपच्या डेटानुसार, AEFI प्रकरणे 0.007% आहेत. या डोसमध्ये, Covishield चे 1 अब्ज 70 कोटी डोस समाविष्ट आहेत. त्याच वेळी, जगात AstraZeneca चे 2 अब्ज 50 कोटी पेक्षा जास्त डोस प्रशासित केले गेले आहेत.
पण 2021 मध्येच युरोपियन मेडिसिन एजन्सीने ॲस्ट्राझेनेकामुळे 222 लोकांमध्ये रक्त गोठल्याचा अहवाल दिला होता. उदाहरणार्थ, त्या वेळी लाखातील 1 धोका होता. तेही युरोपियन देशांमध्ये. रक्त गोठण्याच्या समस्येबाबत भारतालाही माहिती होती आणि त्यावर देखरेख व लक्ष ठेवण्यात आले होते, मात्र फायद्याचा आकडा मोठा आणि तोटा नगण्य होता.
कोरोनाची लस घेतल्यानंतर किती काळ वेदना?
कोणतीही लस बाहेर पडल्यानंतर, AEFI (After Events Following Immunization) म्हणजेच लसीकरणानंतरच्या घटना पाहिल्या जातात. त्याचप्रमाणे, भारत सरकारने दीर्घकाळ कोरोना लसीकरणाचे निरीक्षण केले. पोर्टल तयार केले. समिती स्थापन केली. हे वेळोवेळी पाहायला मिळाले. आता AstraZeneca बाबतच्या बातम्यांनंतर भारताच्या Covishield वर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे, तज्ज्ञांच्या मते त्याचा इतका दीर्घ परिणाम होत नाही. कोणतीही समस्या उद्भवल्यास, ती एकतर लस दिल्यानंतर लगेच दिसून येते किंवा महिना ते दीड महिन्यांनंतर परिणाम दिसू लागतो. प्रभाव दिसत असला तरीही, भारतात लसीकरणानंतर AEFI ची टक्केवारी 0.007% आहे. त्यामुळे आता घाबरण्यासारखे काही नाही.
भारतात फारशा तक्रारी नाहीत
भारत सरकारने कोरोना लस बाहेर पडल्यानंतर AEFI पोर्टल तयार केले. यासोबतच AEFI समितीही स्थापन करण्यात आली. या समितीने शेवटचा अहवाल मे 2022 मध्ये सादर केला होता. हा अहवाल ज्यांना कोरोनाची लस घेतल्यानंतर गुंतागुंत झाल्याची तक्रार होती त्यांच्याबद्दल होता. त्यामुळे समस्या फक्त Covishield चीच नाही तर Sputnik, Covaxin आणि Corbevax चीही होती. या लसी घेतल्यानंतर लोकांनी त्यांच्या समस्यांबद्दल तक्रार केली होती आणि इंटरनेटवर गेल्यानंतर, तुम्ही फक्त AEFI टाइप केल्यास ही कागदपत्रे देखील पाहू शकता.
रक्त गोठणे म्हणजे काय?
रक्ताच्या गुठळ्या होण्याच्या स्थितीला थ्रोम्बोसिस म्हणतात आणि ते शरीरात कोठेही होऊ शकते जसे की शिरा, धमन्या किंवा हृदयाच्या आत. त्यामुळे शरीरातील अवयवांमध्ये रक्त नीट जात नाही. रक्त गोठणे टाळण्यासाठी जीवनशैलीत काही बदल केले जाऊ शकतात. थ्रोम्बोसिसमुळे हृदयविकाराचा झटका, ब्रेन स्ट्रोक आणि प्लेटलेट्स कमी होण्याचा धोका वाढतो.
काय होऊ शकतात Covishield चे दुष्परिणाम?
Covishield बद्दल ज्या प्रकारचे दावे केले जात आहेत ते आधीच माहित होते, तथापि, त्याच्या फायद्यांच्या तुलनेत, नुकसानाची टक्केवारी खूपच कमी होती जी नगण्य मानली जाऊ शकते. सीरम इन्स्टिट्यूटच्या म्हणण्यानुसार, लस घेतल्यानंतर तुम्हाला मूर्च्छा येण्याची किंवा चक्कर येण्याची समस्या होऊ शकते. याशिवाय हृदयाचे ठोके बदलणे, श्वास घेण्यास त्रास होणे किंवा श्वास घेताना शिट्टीचा आवाज येणे अशी समस्या असू शकते. ओठ, चेहरा किंवा घसा सुजण्याची समस्या देखील दिसू शकते. कंपनीचे म्हणणे आहे की लसीकरणानंतर एकाच वेळी एकापेक्षा जास्त दुष्परिणाम दिसू शकतात. यामध्ये स्नायू किंवा सांधे दुखणे, डोकेदुखी, थरकाप यांचा समावेश होतो. या स्थितीत तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेण्याचा सल्ला कंपनीने दिला आहे, असे कंपनीचे म्हणणे आहे की या समस्या 10 पैकी एकाला होऊ शकतात.
कंपनीने असेही म्हटले आहे की, इंजेक्शनच्या ठिकाणी सूज किंवा लालसरपणा, ताप, उलट्या किंवा जुलाब, हात आणि पाय दुखणे किंवा खूप ताप येणे, घसा खवखवणे, नाक वाहणे, खोकला किंवा थरथरणे देखील येऊ शकतात.
