सरकारने सांगितले किती नोटा बाजारात उरल्या
2000 rupees notes : सरकारने म्हटले आहे की या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये बाजारात चलनात असलेल्या 2,000 रुपयांच्या नोटांची (2000 rupees notes circulation) संख्या 223.3 कोटी नोटांवर आली आहे, जी एकूण नोटांच्या केवळ 1.75 टक्के आहे. तर मार्च 2018 मध्ये त्यांची संख्या 336.3 कोटी होती.
दोन हजार रुपयांच्या नोटांबाबत (2000 rupees notes circulation) सरकार अनेकदा प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले जाते. 1000 रुपयांची नोट दोन हजार रुपयांच्या नोटेने (2000 rupees notes) बदलून सरकारने काळ्या पैशाला (Black Money) प्रोत्साहन दिल्याचे टीकाकारांचे म्हणणे आहे, मात्र सरकार हे नाकारत आहे.
सध्या बाजारात 2000 रुपयांच्या किती नोटा चलनात (2000 rupees notes circulation) आहेत याची माहिती सरकारने दिली आहे. केंद्र सरकारच्या म्हणण्यानुसार, गेल्या साडेतीन वर्षांत बाजारात चलनात असलेल्या दोन हजार रुपयांच्या नोटांची संख्या 34 टक्क्यांनी कमी झाली आहे.
संसदेत दिलेल्या माहितीत सरकारने म्हटले आहे की, या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये बाजारात चलनात असलेल्या 2,000 रुपयांच्या नोटांची संख्या 223.3 कोटी नोटांवर आली, म्हणजे एकूण नोटांच्या केवळ 1.75 टक्के. तर मार्च 2018 मध्ये ती 336.3 कोटी होते.
अर्थ मंत्रालयातील राज्यमंत्री पंकज चौधरी यांनी राज्यसभेत ही माहिती दिली. चौधरी म्हणाले की, विशेष मूल्याच्या नोटा छापण्याचा निर्णय रिझर्व्ह बँकेशी (RBI) सल्लामसलत करून आणि लोकांच्या व्यवहारातील मागणी लक्षात घेऊन घेण्यात आला आहे.
ते म्हणाले की 31 मार्च 2018 रोजी 2000 रुपयांच्या 336.3 कोटी नोटा चलनात (2000 rupees notes circulation) होत्या ज्यांचे प्रमाण 3.27 टक्के आणि मूल्य 37.26 टक्के होते. आता 26 नोव्हेंबर 2021 रोजी 223.3 कोटी नोटा चलनात होत्या, ज्या एकूण नोटांच्या तुलनेत प्रमाणानुसार 1.75% आणि मूल्याच्या संदर्भात 15.11 पर्यंत कमी झाल्या आहेत.
चौधरी यांनी स्पष्ट केले की 2018-19 पासून नोटांसाठी कोणतेही नवीन मागणी पत्र चलन छापखान्याकडे दिलेले नाही. नोटाबंदीनंतर जारी करण्यात आलेल्या 2,000 रुपयांच्या नोटांच्या चलनात (2000 rupees notes circulation) घट झाली आहे कारण 2018-19 या वर्षापासून या नोटांच्या छपाईसाठी कोणतीही नवीन मागणी करण्यात आलेली नाही. नोटा घाण आणि विकृत झाल्यामुळे खराब होतात.