नवी दिल्ली,दि.13: महागाई आणि बेरोजगारीच्या मुद्द्यावरून लोक भाजपा सरकारवर नाराज असल्याचे CSDS-Lokniti Survey मधून समोर आले आहे. 2024 च्या लोकसभा निवडणुकीसाठी भाजप आणि त्यांचे मित्र पक्ष ‘अब की बार 400 पार’ असा नारा देत निवडणुकीच्या रिंगणात उतरले आहेत. सलग तिसऱ्यांदा प्रचंड बहुमताने सत्तेत येण्याचा भाजपचा प्रयत्न काही मुद्द्यांवर अडकलेला दिसतो, त्यातील सर्वात मोठा मुद्दा राममंदिराचा आहे. राम मंदिराचा मुद्दा गेल्या अनेक वर्षांपासून भाजपच्या अजेंड्यात समाविष्ट आहे. राम मंदिर बांधले गेले आहे आणि पक्षही या मुद्द्याचे भांडवल करण्यात व्यस्त आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी यावर्षी 22 जानेवारीला राम मंदिरात प्राण प्रतिष्ठा करण्यात आली.
त्याचवेळी अनेक विरोधी पक्षांनी या कार्यक्रमापासून दुरावले होते. अशा स्थितीत राम मंदिर आणि हिंदुत्वाचा मुद्दा भाजप आणि एनडीएसाठी कितपत प्रभावी ठरेल, असा प्रश्न विचारला जात आहे. या प्रश्नाचे उत्तर शोधण्याचा प्रयत्न CSDC आणि लोकनीती प्री-पोल सर्व्हेद्वारे (CSDS-Lokniti 2024 pre-poll survey) करण्यात आला आहे.
सीएसडीसी आणि लोकनीतीच्या सर्वेक्षणात अनेक धक्कादायक बाबी समोर आल्या आहेत. सर्वेक्षणात असे दिसून आले आहे की 10 पैकी 8 हिंदू धार्मिक बहुलवाद स्वीकारतात आणि केवळ 11 टक्के हिंदूंसाठी भारत पाहतात. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे 81 टक्के तरुण तरुण पिढीतील 73 टक्के जुन्या पिढीच्या तुलनेत विविधतेला प्राधान्य देत आहेत.
राम मंदिर आणि हिंदू अस्मिता
सर्वेक्षणात लोकांना विचारण्यात आले की, राम मंदिरामुळे हिंदू अस्मिता मजबूत झाली आहे का? याबाबत ४८ टक्के लोकांचे मत आहे की राम मंदिरामुळे हिंदू अस्मिता मजबूत होण्यास मदत झाली आहे, तर २५ टक्के लोकांनी त्याचा फारसा परिणाम झाला नसल्याचे सांगितले. तर २४ टक्के लोकांनी यावर कोणतीही प्रतिक्रिया दिलेली नाही.
54 टक्के हिंदूंनी हे मान्य केले की राम मंदिराच्या उभारणीमुळे हिंदू अस्मिता मजबूत होण्यास मदत होईल, तर 25 टक्के हिंदूंनी त्याचा फारसा परिणाम होणार नसल्याचे सांगितले आणि 18 टक्के लोकांनी त्यांचे मत दिले नाही. 24 टक्के मुस्लिमांनी मान्य केले की यामुळे हिंदू अस्मिता मजबूत झाली आहे, तर 21 टक्के लोकांनी ते नाकारले आणि 50 टक्के लोकांनी यावर आपले मत दिले नाही. इतर अल्पसंख्यांकांमध्ये, 22 टक्के लोकांनी स्वीकारले की यामुळे हिंदू ओळख मजबूत झाली, 36 टक्के लोकांनी ती नाकारली आणि 30 टक्के लोकांनी उत्तर दिले नाही.
34 टक्के लोकांनी कलम 370 च्या तरतुदी रद्द करणे हे एक चांगले पाऊल असल्याचे म्हटले आहे, तर 16 टक्के लोकांनी हे चांगले पाऊल असल्याचे म्हटले आहे परंतु ते योग्यरित्या केले गेले नाही आणि 8 टक्के लोकांनी ते वाईट पाऊल असल्याचे म्हटले आहे. 22 टक्के लोकांनी त्यांचे मत दिले नाही आणि 20 टक्के असे होते ज्यांना याची माहितीही नव्हती.
महागाई आणि बेरोजगारीच्या मुद्द्यावरून लोक सरकारवर नाराज असले तरी, ते भाजपच्याच बाजूनेच मतदान करणार असल्याचे सांगत आहेत. हा सर्व्हे 19 एप्रिलला पहिल्या टप्प्यात होणाऱ्या मतदानाच्या 3 आठवडे आधी करण्यात आला आहे.
बेरोजगारी – २७%
महागाई – २३%
विकास – १३%
भ्रष्टाचार – ८%
अयोध्येचे राम मंदिर – ८%
हिंदुत्व – २%
भारताची आंतरराष्ट्रीय प्रतिमा – २%
आरक्षण – २%
इतर मुद्दे – ९%
माहित नाही – ६%
बेरोजगारी, वाढती महागाई
लोकसभा निवडणुकीतील महत्त्वाचे मुद्दे असून बेरोजगारी, वाढती महागाई, भ्रष्टाचार आणि लोकांची ढासळती आर्थिक स्थिती हे मुद्दे CSDS-लोकनीतीच्या निवडणूकपूर्व सर्वेक्षणातून समोर आले आहेत. जनता या मुद्द्यांवरच मतदान करेल.
