दि.23: प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना (PM Ujjawala Yojana) 1 मे 2016 रोजी सुरू करण्यात आली. स्वयंपाक करण्यासाठी अजूनही जुन्या, असुरक्षित आणि प्रदूषित इंधनाचा वापर करणाऱ्या देशातील सर्व कुटुंबांना सुरक्षित, स्वच्छ स्वयंपाक इंधन (LPG Cylinder) वाटप करण्याचा उद्देश होता. APL आणि BPL शिधापत्रिका असलेल्या महिलांना सरकार घरगुती स्वयंपाकाचा गॅस पुरवत आहे. पहिल्यांदा भरलेले सिलेंडर संपल्यानंतर पुन्हा रिकामे तसेच पडून राहिल्याचे दिसून येते. परंतु भिंडमधून विदारक चित्र समोर येत आहे. योजनेच्या प्रासंगिकतेबद्दल गंभीर प्रश्न उपस्थित करत आहेत. ही परिस्थिती त्या राज्यात आहे जिथे प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजनेचा दुसरा टप्पा गृहमंत्री अमित शहा यांनी मध्य प्रदेशातील जबलपूर येथून सुरू केला होता.
भिंडमध्ये उज्ज्वला सिलिंडर भंगारात विकले जात आहेत, योजनेसोबत मिळालेली शेगडी देखील घरातील ढिगाऱ्याच्या दरम्यान अडगळीत पडलेली आहे. योजनेचे लाभार्थी शेणखत आणि लाकूड जाळून चुली पेटवत आहेत. गरीब जनता करणार तरी काय? सिलिंडरची किंमत सुमारे 925 ते 1050 रुपये आहे, जे त्यांच्या आवाक्यापासून दूर आहे. लाभार्थी सांगत आहेत की त्यांना सिलिंडर भरता येत नाही, तेथे 4-4 मुले आहेत, ते मजुरी करतात, सिलिंडर कोठून भरायचे. त्याच वेळी, सिलिंडरचा पुरवठा करणाऱ्या चालकांचे म्हणणे आहे की, सिलिंडर इतका महाग झाला आहे, पैशाची व्यवस्था होत नसल्याने ग्राहक तो घेण्यासाठी येत नाही.
भिंड जिल्ह्यात 2 लाख 76 हजार लोकांचे गॅस कनेक्शन आहेत, त्यापैकी 1 लाख 33 हजार कनेक्शन उज्ज्वला अंतर्गत दिले गेले आहेत. सुमारे 77% लाभार्थ्यांना त्यांनी गॅस दिल्याचे प्रशासनाचे म्हणणे आहे, इतरांचे सर्वेक्षण सुरू आहे. पण किती जणांनी कनेक्शन परत केले हे ते सांगत नाहीत.
जिल्हा पुरवठा अधिकारी अवधेश पांडे भंगारात सिलिंडर मिळाले तर नियमानुसार कारवाईबाबत बोलत आहेत.मात्र कनेक्शन परत केल्याच्या प्रश्नावर ते मौन पाळून आहेत. ते म्हणाले की, भंगारात सिलिंडर विकले गेले असल्याची कोणतीही माहिती नाही. कंपन्यांना निर्देशानुसार कारवाई करण्यास सांगितले आहे. कनेक्शन परत करणाऱ्यांची ठोस आकडेवारी सरकार देत नाही. त्याच वेळी, सुमारे 70 टक्के लाभार्थी पुन्हा गॅस भरण्यासाठी येत नसल्याचे एजन्सी चालकांचे म्हणणे आहे.
