सोलापूर,दि.२७: चीनने बेल्ट अँड रोड इनिशिएटिव्हच्या (BRI) माध्यमातून जगातील गरीब देशांना लक्ष्य केले आहे. चीनने गरीब देशांना कर्जाच्या सापळ्यात अडकवले आहे आणि आता या देशांवर अब्जावधी डॉलर्सचे कर्ज फेडण्याचा दबाव वाढत आहे. चीन गरीब देशांना कर्जाच्या सापळ्यात कसे अडकवतो याचे एक अलीकडील उदाहरण समोर आले आहे.
एका नवीन अहवालात असा इशारा देण्यात आला आहे की चीनने गरीब आणि कमकुवत देशांना इतके कर्ज दिले आहे की त्यांना आता कर्ज फेडण्यासाठी प्रचंड दबाव येत आहे. जगातील ७५ सर्वात गरीब देश चीनच्या कर्जाच्या ओझ्याने दबलेले आहेत आणि त्यांना या वर्षी कर्जाचा हप्ता म्हणून चीनला २२ अब्ज डॉलर्स परत करायचे आहेत.
ऑस्ट्रेलियन परराष्ट्र धोरण थिंकटँक लोवी इन्स्टिट्यूटने मंगळवारी एक विश्लेषण प्रकाशित केले ज्यामध्ये म्हटले आहे की या वर्षी ७५ गरीब देशांनी चीनला विक्रमी कर्ज परतफेड करणे बाकी आहे. लोवीच्या गणनेनुसार, चीनने जगातील ७५ सर्वात गरीब देशांना ३५ अब्ज डॉलर्सचे कर्ज दिले आहे.
“आता आणि येणाऱ्या दशकात, चीन विकसनशील देशांसाठी बँकरपेक्षा कर्ज वसूल करणारा राहील,” असे अहवालात म्हटले आहे.
गरीब देशांवर जास्त व्याजदराने चिनी कर्जे परत करण्यासाठी दबाव येत असल्याने आरोग्य, शिक्षण आणि हवामान बदल यासारख्या क्षेत्रातील त्यांच्या खर्चावरही परिणाम होत आहे आणि कर्जे परत करण्याच्या दबावाखाली हे देश महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर लक्ष केंद्रित करू शकत नाहीत.
अहवालात पुढे म्हटले आहे की, ‘चीनने कर्ज देणे त्याच वेळी बंद केले जेव्हा त्याची सर्वात जास्त गरज होती. जेव्हा देश आधीच गंभीर आर्थिक समस्यांना तोंड देत आहेत, तेव्हा चीनने त्यांचे कर्ज वसूल करण्यास सुरुवात केली आहे.
चीन गरीब देशांना कर्जाच्या सापळ्यात आहे अडकवत
चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्या महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प ‘बेल्ट अँड रोड इनिशिएटिव्ह, बीआरआय’ अंतर्गत ७५ गरीब देशांना हे कर्ज देण्यात आले. याअंतर्गत, चीन गरीब आणि विकसनशील देशांना शाळा, पूल आणि रुग्णालये तसेच रस्ते, जहाज वाहतूक आणि विमानतळांच्या बांधकामासाठी मोठे कर्ज देत आहे. चीन गरीब देशांना जास्त व्याजदराने कर्ज देऊन आणि नंतर तेथे आपली धोरणात्मक उपस्थिती मजबूत करण्याचा प्रयत्न करून कर्जाच्या सापळ्यात अडकवत आहे.
कर्ज देण्याच्या स्पर्धेमुळे, चीन आज जगातील सर्वात मोठा कर्जदाता बनला आहे. २०१६ मध्ये, चीनचे एकूण कर्ज ५० अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त झाले, जे सर्व पाश्चात्य कर्जदात्यांपेक्षा जास्त आहे.