सोलापूर,दि.20: Cash Rules: रोख रक्कम: आयकर विभाग, केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळ किंवा CBDT आणि अंमलबजावणी संचालनालय म्हणजेच ईडी यांसारख्या सरकारी एजन्सी काळा पैसा जमा केलेल्या लोकांवर नजर ठेवतात. कोविडनंतर डिजिटल व्यवहारांचा कल लक्षणीय वाढला आहे. पण तरीही बरेच लोक रोखीने व्यवहार करणे पसंत करतात.
म्हणूनच अनेक लोक एटीएममधून संपूर्ण महिन्याचा खर्च एकाच वेळी काढतात आणि अनेक महिला अजूनही त्यांच्या बचतीसाठी बँकेचा नव्हे तर त्यांच्या कपाटाचा वापर करतात. पण घरात रोख रक्कम ठेवण्याबाबत आयकर नियम काय आहे हे तुम्हाला माहिती आहे का? त्याबद्दल आज जाणून घेऊया.
घरात किती ठेवू शकता रोख रक्कम? | Cash Rules
तुम्ही तुमच्या घरात हवी तेवढी रोकड ठेवू शकता. यावर कोणतेही निर्बंध किंवा बंधन नाही. पण आता तुमच्या मनात हा प्रश्न नक्कीच निर्माण होत असेल की जर तुम्ही घरात मर्यादेपेक्षा जास्त रोकड ठेवली तर आयकर विभागाकडून नोटीस येते का? या प्रश्नाचे उत्तर आहे, नाही. पण जर एखादी व्यक्ती आयकर विभागाच्या कचाट्यात आली तर त्याला सांगावे लागेल की घरात असलेल्या पैशाचा स्रोत काय आहे?
पैशाचा वैध स्त्रोत दाखवणे बंधनकारक
आयकर नियमांनुसार, जर तुमच्या घरात पैसे जमा करण्याचा वैध स्त्रोत असेल तर तुम्हाला त्याची कागदपत्रे दाखवावी लागतील. म्हणजे जर पैसे चुकीच्या मार्गाने कमावले गेले नसतील तर काळजी करण्याची अजिबात गरज नाही. पैसे कुठून आले हे दाखवण्यासाठी तुमच्याकडे संपूर्ण कागदपत्रे असली पाहिजेत.
तर अडचणी वाढू शकतात
जर तुम्ही घरात ठेवलेल्या रोख रकमेचा अचूक हिशेब देऊ शकत नसाल तर तपास यंत्रणा तुमच्यावर मोठा दंड ठोठावू शकते. नोटाबंदीनंतर आयकर नियमांनुसार, जर तुमच्याकडे तपासादरम्यान अघोषित रोकड असल्याचे आढळले, तर तुमच्याकडून जप्त झालेल्या रोख रकमेच्या 137% पर्यंत कर लागू केला जाऊ शकतो.
तर रक्कम जप्त केली जाऊ शकत नाही
आयकर विभाग, केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळ किंवा सीबीडीटी आणि अंमलबजावणी संचालनालय म्हणजेच ईडी यांसारख्या सरकारी एजन्सी काळा पैसा लपवून ठेवलेल्या लोकांवर नजर ठेवतात. अशा परिस्थितीत, जर व्यक्तीकडे जमा केलेली रोख रक्कम आयटीआरमध्ये व्यवस्थित जमा केली असेल, तर ती रोख जप्त केली जाऊ शकत नाही.
परंतु जर काही चुकीचे आढळले किंवा व्यक्ती कर भरत नाही किंवा कर चुकवत आहे, तर आयकर छाप्याच्या कलम 132 अंतर्गत, या एजन्सी छापा टाकू शकतात (इन्कम टॅक्स छापा) आणि त्याच्या घरातून जप्त केलेली मोठी रोकड जप्त केली जाते.
रोख रक्कम संबंधित महत्त्वाच्या गोष्टी
नियमांनुसार, तुम्ही एकावेळी बँकेतून 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम काढल्यास किंवा जमा केल्यास तुम्हाला पॅनकार्ड दाखवावे लागेल. खरेदी करताना तुम्ही 2 लाख रुपयांपेक्षा जास्त रोख देऊ शकत नाही. तुम्ही 2 लाख रुपयांपेक्षा जास्त किमतीची खरेदी रोखीने करत असल्यास, तुम्हाला पॅन आणि आधार कार्डची प्रत द्यावी लागेल.