नवी दिल्ली,दि.15: Richest Person Usman Ali Khan: आज जेव्हा आपण देशातील श्रीमंत लोकांबद्दल बोलतो तेव्हा मुकेश अंबानी, गौतम अदानी आणि टाटा यांसारखी नावे समोर येतात, पण देशाला स्वातंत्र्य मिळाले तेव्हा भारताचा पहिला अब्जाधीश (फर्स्ट बिलियनियर इंडिपेंडन्स इंडिया) कोण होता याचा कधी विचार केला आहे का? देश आज 78 वा स्वातंत्र्यदिन साजरा करत आहे. अशा परिस्थितीत, 1947 मध्ये देशातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती कोण होती आणि त्यांच्याकडे किती मालमत्ता होती हे जाणून घेऊया?
पहिले श्रीमंत अब्जाधीश कोण होते?
15 ऑगस्ट 1947 रोजी देश स्वतंत्र झाला, त्यावेळी देशातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती मीर उस्मान अली खान होते, ते 1911 मध्ये हैदराबादचे निजाम बनले आणि 1947 मध्ये भारत स्वतंत्र झाला तेव्हाही ते हैदराबादचे निजाम राहिले. मीर उस्मान अली खान यांच्याकडे हिरे, सोने, नीलम आणि पुष्कराज यांसारख्या मौल्यवान रत्नांच्या खाणी होत्या. त्याच्या बागेत सोन्याच्या विटांनी भरलेले ट्रक उभे असल्याचे सांगण्यात आले. इतकंच नाही तर आलिशान गाड्यांचंही कलेक्शन होतं.
खाजगी विमान आणि रोल्स रॉयस कार
मीर उस्मान अली खान यांच्याकडे 185 कॅरेटचा जेकब हिरा होता, जो त्यांनी पेपरवेट म्हणून वापरला होता. त्या हिऱ्याची किंमत 1340 कोटी रुपये होती. त्यांच्याकडे अनेक महागड्या गाड्या होत्या, असे म्हटले जाते की जेव्हा रोल्स-रॉइस मोटर कार्स लिमिटेडने मीर उस्मान यांना आपली कार विकण्यास नकार दिला तेव्हा हैदराबादच्या शासकाने काही जुन्या रोल्स-रॉईस कार विकत घेतल्या आणि त्या कचऱ्यात फेकल्या. त्याच्याकडे 50 रोल्स रॉयस गाड्या होत्या. त्यांच्याकडे खासगी विमानही होते.
मीर उस्मान अली खान यांच्याकडे आजपर्यंत 230 अब्ज डॉलर्स (सुमारे 18 लाख कोटी) इतकी कोटींची संपत्ती होती. त्यावेळी त्यांची एकूण संपत्ती अमेरिकेच्या जीडीपीच्या 2 टक्के होती. निजाम उस्मान यांचा जन्म 6 एप्रिल 1886 रोजी झाला. जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तींच्या यादीत ते चौथ्या क्रमांकावर होते. त्यांची बहुतेक संपत्ती गोलकोंडाच्या हिऱ्यांच्या खाणीतून आली होती. त्यावेळी ते जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती देखील होते.
पहिल्या महायुद्धात त्यांनी ब्रिटिशांना शस्त्रे आणि पैसा पाठवून मदत केली. नाणी पाडण्यासाठी त्यांनी स्वतंत्र टांकसाळही बांधली. उस्मानला ‘नाइट ग्रँड कमांडर ऑफ स्टार ऑफ इंडिया’ ही पदवीही मिळाली आहे. पण गंमत अशी की, एवढे करूनही निजामाच्या शाही वैभवाच्या नव्हे तर त्यांच्या कंजूषपणाच्या कथा जगभर प्रसिद्ध होत्या.
पोशाख अगदी साधा
निजामाबद्दल असे म्हटले जाते की बहुतेक राजेशाही कपड्यांऐवजी ते एकरंगी कुर्ता-पायजमा घालत असे आणि त्यांच्या पायात साधी चप्पल होती. त्यांच्याकडे तुर्कीची टोपी होती, जी त्यांनी 35 वर्षे परिधान केली होती. ज्या ठिकाणी ते झोपले ते जुने पलंग, तुटलेली टेबले आणि खुर्च्या, राखेने भरलेली ॲशट्रे आणि कचऱ्याने भरलेल्या कचऱ्याच्या टोपल्या होत्या.
असे निजामाबद्दल सांगितले जाते की त्याने पाहुण्यांनी ओढलेली सिगारेटही सोडली नाही. सामान्य गालिच्यावर बसून तो नेहमीच्या पद्धतीने अन्न खात असे. त्यांच्या घरी पाहुणे आले आणि सिगारेट ओढून निघून गेले तर ते उरलेला भागही सिगारेट ओढत असे.
